Vis – ACI Palmižana (Sveti Klement)

Maandagochtend om 07:45 uur is het tijd voor het ochtendweerbericht via Split Radio op de VHF. Dat ziet er niet erg goed uit. Het is ook bewolkt. De voorspelling is dat de zuidoostenwind (Jugo) vanmiddag naar noordoost draait (Bura). Dat gaat gepaard met regen- en onweersbuien. Ook omdat Vis bij Bura geen veilige haven is gooien we om 09:15 uur de lijnen los. We zijn van plan om in de richting van het eiland Korčula te zeilen. Buitengaats hijsen we al snel de zeilen in 8 knopen wind uit het zuidoosten, en volgen voorlopig koers 90. Aan de noordelijke horizon hangt een grote grijze wolk boven het eiland Šolta. In het daaropvolgende uur wordt die steeds donkerder, en tegen 10:30 uur zien we aan de horizon stevige regenbuien en een groot aantal bliksemflitsen. We verleggen onze koers naar 20, richting de Pakleni Otoci, en dan begint de race tussen ons en Moeder Natuur. En uiteraard wint Moeder Natuur. Als we het kanaal tussen de eilandjes Paržanj en Borovac invaren begint het te regenen. Grote dikke druppels gaan al snel over in een stortbui die het zicht beperkt tot 50 à 100 meter. Na het kanaal varen we een oostelijke koers. Overal om ons heen zien we bliksemflitsen, met binnen enkele seconden de bijbehorende donderslag. Het onweer zit recht boven ons. Na ruim een half uur bereiken we ACI Marina Palmižana aan de noordkant van het eiland Sveti Klement. Net voordat we de haven invaren stopt het met regenen en nadat we aangelegd hebben klaart het op en breekt de zon door. Om ons heen ligt een aantal schepen die hier tijdens de bui hun toevlucht gezocht hebben. De damp slaat er van af. Letterlijk, want iedereen heeft z’n uitrusting te drogen hangen. We hebben helaas geen foto’s van het noodweer, want daar waren we te druk voor. Jullie moeten het doen met een plaatje van onze drogende uitrusting… We eten een stevige lunch en nemen een verfrissende douche om bij te komen. ’s Middags wordt het zowaar nog 31 graden met een felle zon aan een strakblauwe hemel. ’s Avonds nemen we de watertaxi naar Hvar en gaan lekker uit eten bij Lucullus.

Uvala Osibova (Brač) – Vis

Vanochtend doen we rustig aan. Lekker zwemmen, uitgebreid ontbijten en de boot een beetje opruimen en inrichten. Daar hadden we gisterenavond namelijk geen zin meer in. Pas tegen 10:15 uur gooien we onze lijn naar de wal los en halen we het anker op. Op de motor varen we de baai uit, maar eenmaal buitengaats vangen we al snel weer wind. Uit het zuidoosten dit keer, Jugo, ongeveer 9 knopen. We hijsen direct de zeilen en koersen 200 richting Vodnjak, de meest westelijke van de Pakleni Otoci. Al vrij snel zien we weer een groepje dolfijnen, waarschijnlijk dezelfde groep als gisterenavond. In de daaropvolgende uren varieert de wind tussen 2 en 18 knopen. Boven de 12 knopen zijn we aan het werk, daaronder is het relaxt zeilen. We varen in de richting van Vis. Daar aangekomen verkennen we eerst de baai ten westen van de stad, Luka Rogačić. Die is erg druk, maar ziet er wel goed uit voor een verblijf (mits de wind niet uit het (noord)oosten komt). Terwijl we de baai Viška Luka invaren twijfelen we nog of we aan zullen leggen of ankeren. Terwijl we het schip voorbereiden om aan te leggen vliegt een van onze stootwillen overboord. Een goede oefening voor een ‘man overboord’ situatie. In 16 tot 18 knopen wind drijft de fender snel af, maar bij onze derde poging redden we dit onfortuinlijke lid van de bemanning uit het water. Niet slecht, maar het moet eigenlijk wel beter… We zien dat er in de haven van Vis inmiddels ook ankerboeien gelegd zijn. Rond 16:00 uur pikken we er eentje op. Vanwege de harde wind leggen we een dubbele lijn. De kosten zijn in onze ogen alleszins redelijk, men vraagt voor ons schip van 10,0 meter 100 Kuna (ongeveer EUR 14). Later die avond nog het prachtige beeld van een grote veerboot die recht op ons bootje afvaart. Uiteraard draait hij op tijd af. Het wordt die avond erg druk in Vis.Tot ver na donker komen er nog jachten binnen. De kade en alle boeien zijn inmiddels bezet, dus de meesten proberen te ankeren. Dat valt nog niet mee, en enkele jachten raken op drift. Door de wind en de deining wordt het een onrustige nacht.

Marina Kaštela (Split) – Uvala Osibova (Brač)

Marina Kaštela is weer ontzettend warm. Door het gebrek aan wind loopt de temperatuur op tot zo’n 40 graden Celsius. Wel lijkt het iets rustiger dan twee jaar geleden. Ons schip blijkt bij controle weer piekfijn in orde, en nadat we onze bagage en boodschappen aan boord gebracht hebben maken wij dat wij wegkomen uit deze hitte. Om 15:45 uur maken wij los van de steiger en varen de haven uit. Halverwege de baai Kaštelanski Zaljev steekt de wind op. Zuidwester, 12 tot 15 knopen. We hijsen snel de zeilen en genieten van de verkoeling die deze wind brengt. Met een snelheid van 5,5 tot 6,0 knopen varen we tussen Rt Marjan en Rt Čiovo door, de open zee op. We richten onze boeg wederom op Splitska Vrata, de doorgang tussen Šolta en Brač. Omdat we geen zin hebben in de hoge tarieven van Lučice, waar we al vaker de eerste nacht doorgebracht hebben, verkennen we de twee andere grote baaien aan de zuidwestkant van Brač. De meest oostelijke, Uvala Maslinova, ziet er op de kaart het meest veelbelovend uit. Helaas blijkt deze in gebruik voor aquacultuur. Wij gaan dus naar Uvala Osibova, de meest westelijke baai. Vlak voor de ingang van de baai zien we nog een groep van vier dolfijnen, waarvan één jong dier. Eenmaal binnen ankeren we vrij diep in de baai in 8 meter water, en zwemmen ook nog met een lijn naar de wal om onszelf daar aan een stevige boom vast te leggen. De baai is erg diep, halverwege meten we nog steeds 20 meter water onder de kiel. In de loop van de avond ankeren er nog drie andere schepen. Door de diepte en omdat de baai vrij nauw is, is de ankerruimte beperkt. Tegen 19:00 uur liggen we aangemeerd. We zwemmen nog een halfuurtje in het kristalheldere en lekker warme zeewater. Toch voelt het verfrissend, volgens onze thermometer is de buitentemperatuur op dat moment nog ruim 32 graden Celsius. Rond 20:00 uur is het donker en een uurtje later maken we ons bed op in de cockpit.

Via Lastovo naar Dubrovnik 2009 Route

In september 2009 hebben we twee weken gezeild langs de Kroatische kust. Het schip was een Bénéteau Oceanis 323 en de volledige route vind je hieronder. In totaal hebben we ongeveer 335 zeemijl afgelegd. Vanuit Split via Brač en Korčula naar Lastovo, vervolgens door naar de Elaphite Eilanden en Dubrovnik. Daarna zijn we op ons gemak via Mljet, Korčula, Hvar en Vis teruggezeild naar Trogir en uiteindelijk weer naar Split. We hebben weer enkele nieuwe plaatsen aangedaan en enkele (ook minder prettige) ontdekkingen gedaan op bekende plaatsen. We hebben 9 nachten aan ons anker (of een boei) gelegen en 4 nachten in een haven doorgebracht. Het weer was erg goed, we hadden iedere dag volop zon en temperaturen tot 30 graden Celsius en hoger. Halverwege de trip hebben we één dag slecht weer gehad, met regen- en onweersbuien. En de Bura-wind had nog een mooie uitsmijter voor ons. We hebben vooral Bura (Noord-Oost) en Tramontana (Noord-West) wind gehad, maar ook wat Jugo (Zuid-Oost). De zeewatertemperatuur was 24 – 25 graden Celsius – heerlijk om te zwemmen. Begin september is het ’s avonds vroeg donker (uiterlijk 20:00 uur). De temperatuur daalde ’s nachts tot zo’n 20 graden Celsius. Verder was het in de populaire havens en de baaien nog behoorlijk druk.

Epiloog: de andere kant van Kroatië

Kroatië: een prachtig vakantieland. Maar het verleden is er niet ver weg. En het kent ook nog bittere armoede. Het gemiddelde inkomen ligt er inmiddels boven de EUR 600 per maand. Dat is nog steeds niet veel, als je bedenkt dat de prijzen in de supermarkt niet veel verschillen van de prijzen in Nederland. En bedenk: het is een gemiddelde. Als je werkloos bent, of een pensioentje hebt van EUR 150 per maand, dan lijkt het leven mij geen pretje. Ieder jaar is er een moment waarop wij daar direct mee geconfronteerd worden. En dat is bij terugkomst in de haven van Kaštela. De meeste charterschepen (en wij vaak ook) hebben de nodige proviand over. Je koopt te ruim in, je gaat eens wat vaker uit eten, et cetera. Omdat veel bemanningen per vliegtuig vertrekken, gaat die overtollige voorraad rechtstreeks de vuilcontainer in. Daar blijft het meestal niet lang liggen. Iedere container wordt beheerd door één of enkele (meestal oudere) Kroaten. Het containerparkje bij de hoofdingang kent zelfs een hele groep met een strikte hiërarchie. De leidster controleert de afvalzakken en bepaalt per zak wie welk aandeel krijgt. Als de achtergrond van dit alles niet zo tragisch zou zijn zou ik er bijna om gaan glimlachen. Aan het eind van de zaterdagochtend, als de oude bemanningen vertrokken zijn en de nieuwe crews binnendruppelen, verlaten ook de verzamelaars de haven met hun aandeel. Als je maandinkomen EUR 150 is, dan is die EUR 10 of EUR 20 extra per week een meer dan welkome aanvulling.

Trogir – Marina Kaštela (Split)

Wat een dag! We beginnen normaal met ontbijten en andere noodzakelijke dingen. Maar het waait behoorlijk in Trogir, en we zien een aantal schepen met problemen vertrekken. Ook bij ons verloopt het niet helemaal vlekkeloos. De jachthaven is krap bemeten, en er loopt ook een stroming dwars doorheen om rekening mee te houden (van Kaštelanski Zaljev naar Trogirski Zaljev). Ook wij maken de draai te langzaam en raken de afmeerlijnen van een tegenover ons afgemeerd schip. Het kost wat manoeuvreerwerk om weer los te komen. Als ik later het onderwaterschip inspecteer kom ik gelukkig geen schade tegen (behalve een deukje in mijn schippersego…). Als we tegen 09:15 uur de haven van Trogir uitvaren is dit alles snel vergeten. De zeilomstandigheden zijn perfect. Er waait een noordoostenwind van 12 – 15 knopen, en de weersvoorspelling zegt dat die de hele dag blijft waaien. Met de wind in de rug en de zeilen gespreid vliegen we de baai uit. Dan voor de wind tussen de rotsen en eilandjes door en koers 140 richting Šolta. Helaas is de lol na anderhalf uur afgelopen, en met wisselende lichte wind slagen we er ternauwernood in om tegen 13:00 uur ons anker uit te gooien in Uvala Nečujam. Tijd voor lunch en een rondje zwemmen, inclusief een inspectie van ons schip onderwater, na de ervaringen van vanochtend in Trogir. Tegen 14:00 uur lijkt de wind gestabiliseerd naar een noordoostelijke richting, 5 tot 7 knopen. We halen ons anker op, hijsen de zeilen en varen de baai uit. Met een kalm gangetje varen we een koers van 30 richting Split en de ingang van Kaštelanski Zaljev. Maar dan gebeurt het… Schuin voor ons over stuurboord, richting Split, zie ik de zee veranderen in een kokende massa met golven en hoge schuimkoppen. En dat komt snel dichterbij. De Bura gaat weer eens laten zien waarom het een beruchte wind is waarbij je altijd op moet blijven passen. In minder dan een minuut neemt de wind toe tot 30 knopen (windkracht 7), met uitschieters tot windkracht 8 à 9 (40 knopen). De zee verandert in een kokende massa water. Ik slaag er nog net op tijd in om de boeg in de wind te draaien. Met stevig klapperende zeilen, op een schip dat door de golven heen en weer geslingerd wordt, reven we de zeilen. De tweede reef in het grootzeil, en de fok brengen we terug tot 1/3 van zijn normale omvang. Daarmee hebben we de boot weer onder controle. De rest van de middag laat de Bura ouderwets zijn tanden zien. De meeste schepen zwoegen op de motor terug naar Marina Kaštela, maar ik geniet nog even van het zeilen. En daar hebben we natuurlijk geen foto’s van: we waren iets te druk met het schip… In het zicht van de haven strijken we de zeilen en sluiten ons aan bij de file om de haven in te gaan. Tegen 18:30 ligt ons schip terug op z’n plek. De hele avond en nacht raast de Bura nog…

Vis – Trogir

05:15 uur ’s ochtends. Het is nog donker en de haven van Vis is in diepe rust. Maar op ons schip piept ons alarm. We kleden ons om en gaan snel aan dek. Ik haal de stroomkabel binnen en berg de loopplank op. Tegen 05:30 uur, tegelijk met de veerboot van Jadrolinija, starten we onze motor. We gooien de lijnen los en glijden onze aanmeerplek uit. Alles verloopt soepel en in het kielzog van de veerboot varen we Viška Luka uit. Buitengaats is het helaas nog vrijwel windstil. We verleggen onze koers naar 355 op richting de westelijke punt van het eiland Šolta. Niet veel later zien we een prachtige zonsopkomst boven Hvar. Tegen 06:30 uur steekt er een noordoostelijke wind op (Bura), die al snel toeneemt tot 8 knopen. We hijsen de zeilen, schakelen onze motor uit, en houden onze koers van 355 aan. Een groot vrachtschip passeert ons ongeveer een mijl over bakboord. Voor de rest is de zee leeg, en dat blijft de daaropvolgende uren ook zo. We ploegen gestaag de zeemijlen tussen Vis en Šolta weg. Tegen tienen passeren we Šolta, en een half uurtje later gooien we ons anker uit in de westelijke arm van Uvala Solinska, een baai aan de zuidkant van het eiland Drvenik Veli. Dit is een prachtige baai, niet al te groot, en zeer geschikt om te zwemmen. De bodem loopt zeer geleidelijk af, en je kunt tot diep in de baai ankeren. Het water is er glashelder, je ziet de bodem, en er zit veel vis. We zwemmen en snorkelen de baai rond en doen een dutje na onze vroege start van deze ochtend. Daarna houden we een uitgebreide lunch. Zoals de afgelopen week gebruikelijk, gaat de wind rond de middag liggen. Buitengaats valt er dus ook niet veel te doen, de omstandigheden zijn uitstekend voor een lange pauze. Tegen 13:00 uur steekt de wind weer op, nu uit noordwestelijke richting (10 knopen). Dat is voor ons het teken om ankerop te gaan. Buiten Uvala Solinska hijsen we de zeilen. Met de wind 120° aan bakboord zeilen we langs de kust van Drvenik Veli en langs Krknjaš Veli. Daarna gaan we pal noord richting de rotsen en eilandjes voor de ingang van Trogirski Zaljev, de baai van Trogir. De wind neemt fors toe zodra we uit de luwte van Drvenik Veli komen. Vanuit het Venički Kanal waait een noordwestelijke wind van 17 – 19 knopen. Met een behoorlijke snelheid varen we tussen de rotsen Pišćena Mali en Galera (met een lichtbaken) door. Zodra we Rt Okruk passeren gaan we stuurboord uit, en met de wind pal van achteren zetten we het grootzeil aan bakboord en de fok aan stuurboord. Koers 45 en met een snelheid van 5,5 knopen passeren we al snel Rt Čubrijan; Trogir komt in zicht. Veel te snel is het tijd om de zeilen te strijken. Omdat het morgen alweer tijd is om het schip in te leveren, vullen we de dieseltank bij het tankstation in Trogir.…

Luka Tiha (Hvar) – Vis

Vis, dat prachtige eiland zo’n 30 zeemijl ten zuiden van Split. Vorig jaar hebben we er nog een nachtje in een baai gelegen, maar in de plaats Vis zijn we al in geen jaren geweest. Vandaag gaan we er naartoe om een oude bekende op te zoeken. Hij is zeilinstructeur bij Ultra Sailing, en zeilt op dit moment met een cursusgroep in die buurt. We komen deze ochtend pas na 09:00 uur uit bed, te laat voor het weerbericht. Rond 10:30 uur lichten we het anker en varen de baai uit. Ook nu staat er weer voldoende wind om direct de zeilen te hijsen. De wind is noordwestelijk maar wel licht, 6 knopen. We maken al laverend een aantal lange slagen die ons langzaam richting Rt Pelegrin brengen. Tijdens één van die slagen zien we zo’n 100 meter van de boot een aantal dolfijnen, maar ze komen helaas niet dicht in de buurt van ons schip. Als we tegen 13:15 Rt Pelegrin ronden is het daar een drukte van jewelste met zeilboten, motorboten en een enkele veerboot. We laten de drukte snel achter ons en duiken weer tussen de eilandjes Paržanj en Borovac door, maar nu in zuidelijke richting. Voor ons zien we het eiland Vis al liggen. De wind is inmiddels geleidelijk toegenomen tot 11 – 12 knopen en iets westelijker gaan waaien. Ideaal voor onze koers. Pas diep in de baai Viška Luka halen we onze zeilen neer. De hele dag hebben we mensen op de motor zien varen, en dat terwijl het zulk heerlijk zeilweer is. Tegen 16:00 uur is het aan de kade in Vis al een drukte van belang. Deze blijkt inmiddels als een soort jachthaven geëxploiteerd te worden, met dito tarieven. Voor 300 kuna (ruim EUR 40) mogen we onze 32-voeter een nachtje afmeren, en het gebruik van de (niet bijzonder nette) douches kost nog eens 30 kuna extra. Maar goed, even later zitten we achter grote pullen bier bij te praten en nieuwe tips uit te wisselen. Die avond gaan we eten bij Bufet Vis aan de kade. Het restaurant ziet er niet uit, maar het eten is er verrukkelijk. Een heerlijke lauw-warme salata od hobotnica (inktvissalade) en een rode risotto, aangevuld met een uitstekend klaargemaakte gegrilde verse vis met veel knoflook en verse peterselie. Daarna gaan we aan boord van het opleidingsschip van Ultra nog een goed glas wijn drinken. Om 22:30 (laat voor ons doen) liggen we in onze kooi. En dat terwijl we voor morgenochtend vroege plannen hebben.

Tri Luke (Korčula) – Luka Tiha (Hvar)

We beginnen de dag weer op ons gemak, het is tenslotte vakantie. Tegen 10:00 uur lichten we het anker. Tussen Korčula en Trstenik staat al 8 knopen wind uit het noordoosten. We hijsen dus direct de zeilen. Sinds Dubrovnik hebben we de motor nauwelijks meer gebruikt, de accu’s beginnen zelfs leeg te raken. Als we het eiland Trstenik gepasseerd zijn en de open zee bereikt hebben, koersen we pal west richting Rt Velo Dance, de zuidwestelijke punt van het eiland Korčula. De wind komt uit noord-noordwestelijke richting, het lukt ons dus niet om de gewenste koers in noordwestelijke richting te varen richting de Pakleni Otoci, de eilandjes voor de zuidelijke kust van Hvar. Voorlopig houden we dus onze westelijke koers aan richting Vis. In de loop van de ochtend draait de wind geleidelijk naar een noordoostelijke richting, waardoor we onze koers stapsgewijs in een noordwestelijke richting kunnen brengen. Aan het begin van de middag zeilen we recht op het eiland Sveti Klement af. Het is heerlijk zeilweer, de wind is zo’n 15 knopen. Tegen 14:00 uur, als we in de buurt van Sveti Klement komen, draait de wind weer terug naar het noordwesten. Dat dwingt ons nog tot enig laveren. Bij Sveti Klement is het schrikken. De afgelopen jaren is de omgeving van Hvar steeds drukker geworden, één van de redenen waarom we die plek liever mijden. Maar dat alle baaien aan de zuidkant van Sveti Klement om 15:00 uur al onverantwoord vol liggen met (te) dicht op elkaar geankerde schepen, hebben we nog niet eerder meegemaakt. Uvala Tarsće en Uvala Vinogradisče lijken wel Spaanse campings aan de Costa in augustus. We nemen nog even een kijkje in Luka Soline, maar ankeren daar niet. Het is er te diep (meer dan 20 meter) en we vinden de baai geen goede bescherming bieden. Er liggen alleen wat boeien bij een restaurant, maar die zijn allemaal al bezet. Na enig overleg besluiten we door te zeilen naar Luka Tiha aan de noordkant van het eiland Hvar in Starogradski Zaljev, de baai van Stari Grad. De wind is inmiddels pal west geworden en toegenomen tot 17 – 18 knopen. Op de motor varen we dus in westelijke richting langs de zuidkust van Sveti Klement, dat lost direct het probleem van de lege accu’s op. Ter hoogte van 16°20’ E gaan we pal noord tussen de eilandjes Paržanj en Borovac door en hijsen we de zeilen. We passeren Rt Pelegrin en varen voor de wind in oostelijke richting. Tegen 17:00 uur halen we voor de ingang van Luka Tiha onze zeilen neer, en een half uurtje later liggen we in ons eentje voor anker in één van de kleinere baaitjes aan de westkant van Luka Tiha.

Korčula – Tri Luke (Korčula)

Vannacht heerlijk geslapen in de jachthaven van Korčula. Vanochtend om 07:30 opgestaan, douchen, boodschappen en ontbijten. Vervolgens hebben we in een internetcafé de weersverwachtingen en vooral ook de windverwachtingen voor de resterende dagen van onze tocht doorgenomen. Voor de meeste ochtenden wordt Bura (noord / noord-oost) verwacht, 3 – 5 Beaufort. Een enkele middag met Maestral Tramontana (noord-west). Het weer zal in ieder geval goed blijven. Vanochtend waait er eerst een stevige noordenwind (Bura), 20 tot 25 knopen. ACI Korčula is dan altijd een spannende haven om uit te vertrekken, want het is een beetje krapjes. Je ziet veel mensen een springlijn gebruiken. Wij hebben de mazzel dat onze buren aan beide kanten redelijk vroeg vertrekken, waardoor we meer manoeuvreerruimte hebben. Zonder problemen gooien we los en tegen 10:15 uur varen we de haven uit. Direct buiten de haven hijsen we de zeilen, er staat inmiddels een wind van 15 knopen uit noordelijke richting. We varen niet oostwaarts richting Mljet, en ook niet westwaarts door het Peleški Kanal tussen Korčula en Pelješac. Wij varen ‘om de zuid’ en nadat we op de zeilen tussen de eilandjes en langs de rotsen en ondieptes aan de oostkant van Korčula genavigeerd hebben ronden we Rt Rašjnić, de oostelijke punt van Korčula. Daarna volgen we de zuidelijke kust van Korčula in westelijke richting. We hebben hier geen last van de ergste vlagen van de Bura, en ook de zee is een stuk rustiger en vriendelijker dan aan de noordkant van het eiland. De zuidkant is vrijwel leeg, behalve het dorpje Brna kom je er nauwelijks tekenen van beschaving tegen. Over bakboord zien we het eiland Lastovo liggen, en voor de rest is er leegte en stilte. De wind blijft ons het grootste deel van de dag gunstig gezind, al neemt hij in de loop van de middag geleidelijk af. Al met al kost het ons iets meer dan 6 uur om 30 zeemijl af te leggen, en tegen 16:45 ligt ons schip voor anker in Tri Luke, en liggen wij in het water om lekker af te koelen na weer een warme dag. In de loop van de avond liggen er nog 5 andere schepen voor anker in de baai, en is het heerlijk rustig. Wij zijn zo diep mogelijk in de baai weggekropen. Inmiddels is het vrijwel windstil…. en vanuit de kuip hebben we een prachtig uitzicht op het eilandje Trstenik, voor de ingang van Tri Luke.